Viewing page 45 of 83
This transcription has been completed. Contact us with corrections.
Ode aan Wallace Berman, de dichter, drukker en doorgever van de Beat Generation [[Image]] Zonder titel, 1963-1970. [[Image]] Zonder titel (Verifax-collage), 1964. en Cocteau, maar vonden zichzelf, en elkaar, ten slott's nachts in de kleine jazzclubs van Lost Angeles - poets in gangsterland. De dichter Robert Alexander in de monografie: 'In ons geval gaven de Franse dicters en later het surrealisme en Dada ons een cotinuïteit op een moment dat, zonder die stuf plus onze eigen jazz en blues, green van ons het, denk ik, gemaakt zou hebben ... Voor Wally en mij werd ons leven waarschijnlijk gered door de jazz.' Berman gaf de eerste Engelse vertalingen van Herman Hess uit, was geïnteresseerd in occultisme, mystiek en kabbala. Zijn favoriete film was Cocteaus Le sang d'un poéte. Hij verslond boeken en gaf ze door aan vrienden, die ze als een ontdekking begroetten - Appollinaire, Hesse, Cocteau, de verzamelde geschriften van Dada. In zijn blad kwam de hele Beat Generation aan het woord, inclusief hun oude Europese helden. Berman was, zei iemand later, meer dan dichter, hij was een poet-maker. Het leidt er nog meer toe zijn werk te willen 'lezen', maar juist dat kan niet. Het zit verstopt met onvertelbare verhalen. Zijn Dead Sea Scrolls en kabbalistische zwerfkeien vertellen verhalen die niet bestaan of niet gevonden kunnen worden. De lettercombinaties hebben geen betekenis, niemand heeft die althans kunnen vinden. Er hoeft ook niet iets in te zitten, mischien zeggen ze niet meer dan wat ze zeggen, een bijna gefluisterde duiding van het verhaal van het bestaan - 'In de beginne was Het Woord'. Hij zei vaak, het komt geschreven in zijn werk terug, een van de weinige 'leesbare' boodschappen: Art is Love is God - de Woodstockgeneratie zou het ter harte namen. De laatste jaren van zijn leven stondhij achter zijn kopieermachine en fabriceerde eindeloze reeksen Verifaxen. Hij industrialiseerde zijn bookschap. Di Verifaxen laten steeds hetzelfde patroon zien: een opgeheven hand houdt een kleine transistorradio vast, op de plaats van de speaker zit een gemonteerde foto. Soms arrangeert hij ze als een waaier kaarten, andere keren legt hij ze als een waarzegger uit. Het zijn zich telkens herhalende, verborgen boodschappen. Er staan kinderportretten op, vrouwen, een kruis, een straaljager, een neukend paar, de paus, raket, horloge, Mick Jagger, boeddha, astronaut, een groot mensenoor, een revolver gericht op het Duitse oorlogskruis, indiaans opperhoofd, jasstrompettist, slang, weed, stripteasedanseres, machine, bed, raam, footballspeler enzovoorts. In hun ritme klinken ze also transcedentale berichten uit de underground, met als mysterieuze gids die altijd weer opduikende letters van het Hebreeuwse alfabet; de Aleph, de eerste letter, het meest gebruikt. De Verifaxen zijn veelal in negatief afgedrukt, om ze nog mystieker en mysterieuzer te maken. Zijn werk - van de jazztekeningen tot en met zijn tijdschrift, de mail-art en de Verifax - zit vol drugs en rock & roll en de verboden verleiding van sex, sadomasochisme, bondage, leer, rubber. Somes gebruikt hij beelden van sex en porno als cartoon, kennelijk uit louter spotzucht en maatschappijkritiek, en hoont hij die hypocriete American Way of Life web. Soms gaat er iets anders van uit , een opstandig uitbreken naar vrijheid, het doorbreken van taboes. En je kunt de sporen trekken naar de drie hype-heiligen van nu, Madonna, Prince, Koons, en naar veel wat in de jaren zeventig gebeurde. Zelfs de handmade vormgeving van zijn blad, zonder tekstverwerker of laserprinter, kom ik nog wel eens tegen, tot op de Beurs van Kleine Uitgevers toe. Hij was een voorbeeld. Wallace Berman koos ervoor in de marge te blijven, hij hield niet van theorieën en uitleg, zei nooit veel: Als er al wat uit hem kwam aan commentaar op zijn werk of dat van anderen, dan was het date iets 'cool' was of 'strange'. Voor Dennis Hopper was hij 'een heelrustige man, green verbale man, hij was als een blad in de wind'. Institute of Contemporary Art, Nieuwe Spiegelstraat 10, Amsterdam: Wallace Berman, Support the Revolution . Tot en met 7 februari. Op 2 januari vertoning film Easy Rider in het Filmmuseum (14 uur), op 18 januari lezing in het ICA (20 uur). [[right margin]] die Volkskrant Oplage: 340.040 Regio: landelijk Frequentie: dagelijks Datum: 31/12/92 [[/right margin]]
