Viewing page 15 of 123

This transcription has been completed. Contact us with corrections.

Abdi İpekçi'yi saygıyla anıyoruz...

tiyatro
sanatçılarının
düşündürdükleri... 

ABDİ İPEKÇİ
23 Ağustos 1978
[[solid line across page]]
[[image: to right of page, photo of bust of man with opened neck shirt, graying dark hair with dark mustache, heavy black eyebrows and open mouthed smile.  Caption on photo 'Fotoğraf: gütekin çizgen']]

Çok değil, daha birkaç yil öncesine
karar kendilerini avurtlarımızı patlatırcasına
alkışladığımız, önlerinde saygı
ve takdirle eğildiğimiz tiyatro sanatçılarımızı
birdenbire unutup onarı sessiz
bir ölüme terkettiğimizin farkında mıyız?

Evet., hepsi birer birer, sessiz sedasız sedasız
ölüp gidiyor. Bu, biyolojik bir ölüm olsa hepimiz için daha onurlu o lacak. Ne yazuk ki biz onları ölümlerin en kötüsüne mahkum ediyoruz. Yaşarken öldüklerini, daha doğrusu öldürüklerini görüyorlar.

Bir bölümü direndiler böyle bir sona... Dublaj yaparak, ögretmenlik ederek, hatta reklam filmlerine çıkmayı göze alarak kurdukları tiyatroları ayakta tutmaya, bu yüzden girdikleri borçları ödemeye uğraştılar. Çoğu dayanamadı. Kalanlar da son nefeslerini veriyor belki de...

Ve kimse başını çevirip bakmıyor. Ne olduklarını, ne yaptıklarını sormak hiçbirimizin aklına gelmiyor.
İşin bir acıklı yanı da şu: Böyle bir sona en kolay, en çabuk mahkum edilenlen sanatı sanat için yapma ilkesine öncelik verip sanatı araç olarak kullanmayı reddedenler. Onu ne ticaret ne de siyaset metaı haline getirmek istemeyenler...

Kimi suçlayacağız?
Devleti mi, belediyeleri mi?
Hayır. Devletin, belediyelirin mali des-

[[end page]]

[[start page]]

teğinden yararlanma durumunda bulunan tiyatroların haline bakmak, bu soruya olumsuz yanıt vermeye sanırız yeter.
Suçlu biziz hepimiziz.

*

Tiyatrosunu kapatıp sahneye veda etme zorunda kalan sanatçılarımızdan Altan Erbulak neden bu kararı aldığını soranlara şuacı nükte ile yanıt veriyormuş:

Artık Türkiye'de tiyatroyu kursa kursa Tofaş SAS, Büyükdere Boronkay ya da Eczacıbaşı kurabilir."
Sporu, kendileri için etkili bir reklam aracı sayıp sanat ile hiç ilgilenmeyen büyük kuruluşların yanı sıra bir de ünlü zenginlerin tutumlarına bakın...
Kapitalist toplumlarda varlıklı aileler yüzyıllardır, sanatı ve sanatçıyı korumayı bir gelenek haline getirmişlerdir. Çağdaş Türk toplumunda korunan sanatçı gazino sanatçısıdır. Özeldavetlere onlar çağrılır. Ve bir özeltiyatroyu bir mevsim yaşatacak para, onlara bir gecede cömertçe dağıtılabilir. Bir gecelik sazdan, sözden duyulan zevk, bir tiyatroyu yaşatmaktan alınacak hazza yeğlenir.

*

Bu yazıyı, tiyatro sanıtını, tiyatro sanatçısını savunmak için değil, toplumumuzun ne hale geldiğini belirtmek için yazdık. Aslında tiyatro sanatçılarımız için yazdık. Aslında tiyatro sanatçılarımız için söylenecek söz onlardan özür dileyip "Biz, size lâyık değilmişiz" demekten ibarettir. Ama olay Türk toplumunun sanatçısını yaşatamayan bir toplum haline geldiğini göstermek bakımından çok acı fakat çok anlamlı bir örnektir. Ve sanatçısını yaşamıyor demektir.

Transcription Notes:
[[Note: appears to be pages of an opened magazine/newspaper/pamphlet]]